انکوباتور معمولی با انکوباتور یخچالدار چه تفاوتی دارد؟

انکوباتور یخچالدار در واقع دستگاهی است که محیطی ایزوله شده و عاری از هر گونه باکتری را ایجاد میکند تا در آزمایشگاه ها جهت کشت سلول استفاده شود. این دستگاه یکی از تجهیزات آزمایشگاهی است که به دلیل اینکه سیستم تنظیم دما دارد در آزمایشگاه های مختلفی استفاده می شود. از جمله آزمایشگاههایی که از آنکوباتور یخچالدار استفاده می کنند: آزمایشگاه های داروسازی، مراکز تحقیقاتی، دانشگاه ها، صنایع غذایی و.... است. آنکوباتور یخچالدار وسیله ای است که امکان تنظیم دمای پایینتر از دمای محیط را در شرایط مختلف فراهم می کند. این دستگاه با ایجاد دمای یکنواخت می تواند محیط مناسبی برای رشد سلولها باشد. از جمله بیشترین کاربرد آنکوباتور یخچالدار برای انکوباسیون محیط کشت باکتری، ویروسی و قارچی است.
می توان گفت به دلیل آنکه توانایی تنظیم شرایط محیطی را دارد، این دستگاه می تواند مزیت های زیادی را داشته یاشد. مزیت مهم دیگری که دارد این است که میتواند در عین سرمایش ثبات دما داشته باشد به همین دلیل است که به آن آنکوباتور یخچالدار گفته می شود.

دستگاه انکوباتور در زمینه ی تحقیقاتی در رابطه با زیست شناسی سلولی، زیست شناسی مولکولی، میکروب شناسی و.... بسیار کاربرد دارد. از آنکوباتور یخچالدار در طیف وسیعی از تحقیقات بیوشیمیایی، مطالعات خون شناسی، تحقیقات ژنتیکی و.... استفاده می شود. از نوع دیگری از کاربردهای وسیع انکوباتورهای یخچالدار در صنایع طیور است.  
 

مشخصات انکوباتور یخچالدار
انکوباتور یخچالدار دستگاهی است که دارای یک محفظه ای از جنس استیل است. این محفظه استیلی دارای سیستم گرمایشی و سرمایشی است و دمای آن قابل تغییر است و برای کشت سلولها و باکتری ها برای تشخیص های طبی مورد استفاده قرار میگیرد. انکوباتور یخچالدار دارای ترموستات، ترمومتر و تایمر دیجیتال است.
انکوباتورهای آزمایشگاهی انواع مختلفی دارند.
•    انکوباتورهای آزمایشگاهی معمولی : این وسیله، از ساده ترین تجهیزات آزمایشگاهی است که میتوان در آن کشت انجام داد.
•    انکوباتور یخچالدار: بهترین نوع انکوباتور است که می توان دمای آنرا با بهترین دقت تنظیم کرد.
•    انکوباتور آزمایشگاهی co2 : در این نوع انکوباتور علاوه بر اینکه دما و رطوبت تنظیم میشود، از طریق گازco2  محیط مناسبی برای باکتریهای بی هوازی ایجاد می شود.
•    انکوباتور شیکر دار: نوعی انکوباتور است که می تواند در صورت لزوم مواد و محلولهای داخل محفظه را بهم بزند. اینکار با تکان دادن محل قرارگیری مواد انجام میشود و به این ترتیب بدون استفاده از همزن مواد داخل انکوباتور یکنواخت بهم زده میشود.

روش های نگهداری از انکوباتور یخچالدار
انکوباتور یخچالدار دستگاه بسیار حساسی است بنابراین باید به خوبی از ان مراقب کنید و نکات نگهداری از این وسیله ی آزمایشگاهی را بدانید. به طور ماهانه باید این وسیله را با صابون تمیز کنید و ضدعفونی کنید. در هنگام استفاده از این وسیله تمامی شرایط را بررسی کنید که دستگاه به خوبی کار کند اگر در کارکرد آن مشکلی پیش آمد حتما به نمایندگی اطلاع دهید تا هر چه سریعتر مشکل دستگاه برطرف شود. قبل از تمیز کردن دستگاه آن را از برق بکشید و توجه داشته باشید که مواد شوینده با دستگاه الکتریکی برخورد نداشته باشند. بعد از تمیز کردن مطمئن شوید که دستگاه خشک شده است و سپس از آن استفاده کنید و آن را به برق بزنید. در هنگام استفاده مطمئن شوید که قطعی یا کم و زیادی برق نداشته باشید.

در هنگام استفاده از انکوباتور یخچالدار باید به چند مورد دقت کنید:
•    باید کلید خاموش و روشن شدن دستگاه را چک کنید که مشکلی نداشته باشد.
•    صفحه نمایش برای کنترل پارامترها قرار داده شده است را باید بررسی کنید.
•    حرارت انکباتور را به صورت روزانه باید چک کنید.
•    دستگاه را باید در مکانی قرار دهید که دارای دمایی متعادل باشد.
•    برق رسانی با ولتاژ مناسب باید صورت بگیرد.
•    در هنگام کار باید از دستکش مخصوص استفاده کنید.

تفاوت انکوباتور معمولی با انکوباتور یخچالدار
•    در هنگام خرید انکباتور باید اطلاعاتی درباره ی نوع معمولی و نوع یخچالدار آن داشته باشید تا بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.

•    در انکوباتور معمولی تنظیم و تغییر دما از ۳۵+ درجه سانتی گراد تا ۶۵+ درجه ی سانتی گراد است درحالیکه در انکوباتور یخچالدار تغییر دما می تواند از ۵- درجه ی سانتی گراد تا ۶۵+ درجه ی سانتی گراد است.

•    انکوباتور یخچالدار دارای فن است ولی انکوباتور معمولی فاقد فن است.
•    انکوباتور یخچالدار را در دمای بالاتر از ۲۵ درجه سانتی گراد قابل استفاده است ولی انکوباتور معمولی در دمای بالاتر از ۳۵ درجه قابل استفاده است.

•    انکباتور یخچالدار هم دارای المنت و هم دارای کمپرسور است ولی انکباتور معمولی فقط دارای المنت است.

•    انکباتور یخچالدار بزرگتر از انکوباتور معمولی است. انکباتور یخچالدار ایستاده است ولی انکوباتور معمولی رومیزی است.

•    انکوباتور یخچالدار بسیار دقیق تر عمل می کند.

کاربرد انکوباتور یخچالدار
•    از این وسیله در دمای ۵- برای کشت قارچ ها و جلوگیری از رشد باکتری ها استفاده می شود.
•    مهمترین و اصلی ترین دمای این دستگاه ۲۵درجه ی سانتی گراد است که بسیاری از کشت ها در این محیط انجام میشود.
•    دمای ۳۷ درجه ی سانتی گراد در تشخیص طبی کاربرد دارد.
•    کارهای سرولوژی در دمای ۵۵ درجه سانتی گراد انجام میشود.
•    خشک کردن ظروف و وسایل در دمای ۷۰درجه ی سانتی گراد انجام میگیرد.
 
اجزای دستگاه انکوباتور
•    محفظه ی نگهداری نمونه ها
•    منبع تغذیه
•    سیستم کنترل دما
•    سیستم کنترل رطوبت
•    سیستم کنترل گازها
•    سیستم آلارم
•    سیستم ثبات

نکات ضروری در هنگام استفاده از آنکوباتور
•    در هنگام استفاده از آنکوباتور از دستکش و عینک و پنس برای گذاشتن و قرار دادن وسایل استفاده کنید.
•    زمانی که در آنکوباتور باز است جلوی آن نایستید.
•    از استشمام بخاری که از مواد می آید خودداری کنید.
•    آنکوباتور را در محل نصب کالیبر کنید.
•    دمای انکوباتور را به طور مرتب بررسی کنید.

موارد زیر را به صورت روزانه بررسی کنید.
•    واشر درب انکوباتور
•    المنت های حرارتی
•    هواکش خنک کننده
•    کنترل سیستم گرمایش
•    منبع تغذیه

انکوباتور و آون دو دستگاه متفاوت هستند و هر کدام کاربرد جداگانه ای دارند ولی به دلیل ساختار مشابه با هم اشتباه گرفته می شوند.
انکوباتور دستگاهی است که با ایجاد دمای یکنواخت شرایط مناسبی را برای رشد و کشت سلولها و بافت ها ایجاد می کند. آون دستگاهی ایست که دمای بالایی را ایجاد می کند که برای خشک کردن نمونه های آزمایشگاهی استفاده می شود. این دستگاه به دلیل تولید دمای زیاد کاربردهای متفاوتی نیز دارد.

حداکثردمایی که انکوباتور ایجاد میکند ۷۰ و در نهایت بعضی از انها تا ۱۰۰درجه نیز میتوانند تولید کنند. ولی اون حرارتی بین ۲۵۰ الی ۳۰۰ می تواند تولید کند.

دقت دمایی آنکوباتورها بالاست درحالیکه اون ها با توجه به اینکه دمای زیادی تولید می کنند دقت دمایی کمتری دارند.

اگرچه کارشناسان سعی کرده اند که دستگاهی را در اون قرار دهند که بتوان از آن در دماهای پایینتر نیز استفاده کرد ولی نمیتوان آن را به عنوان جایگزینی برای انکوباتورها دانست زیرا دقت دمایی کمتری دارند و نمی توانند محیطی مناسب برای کشت باشند.

معمولا انکوباتورهای یخچالدار قیمتی بالاتر از انکوباتورهای معمولی دارند و ممکن از انکوباتور معمولی به جای یخچالدار استفاده شود. انکوباتورهای یخچالدار بیشتر در صنایع غذایی و برای رشد کپک مورد استفاده قرار میگیرند. به دلیل دقتی که انکوباتورهای یخچالدار در تنظیم دمای محیط دارند استفاده از آنها ترجیح داده می شود زیرا در فصول مختلف می توانید از آن برای کشت استفاده کنید.

کلام آخر
امروزه کشت سولها و بافت ها در محیطی مناسب بسیار اهمیت دارد. بخش های تحقیقاتی مختلف در پی دستگاهی هستند که بتوانند در آن محیطی مناسب را برای کشت سلولی ایجاد کنند. یکی از این دستگاه ها انکباتور یخچالدار است. این نوع دستگاه تنظیماتی را برای تغییر دما، رطوبت و... دارد. انواع مختلفی از آنکباتورها وجود دارد که البته انکوباتورهای یخچالدار بهترین نوع آنهاس زیرا دقت بیشتری دارد و قابلیت های مختلفی دارد که می تواند محیطی مناسب را برای کشت آماده کند. در هنگام استفاده از این دستگاه نکاتی را باید رعایت کنید. حتما از دستکش و عینک مخصوص استفاده کنید. برق و محیطی که انکوباتور در آن قرار دارد را چک کنید.
 برای اینکه دستگاه کیفیت مطلوبتری پیدا کند بهتر است که تمیز و ضدعفونی شود.  در هنگام شست و شوی این دستگاه دقت کنید که به محل های اتصال برق آسیبی وارد نشود. مواد انفجاری را در کنار این دستگاه قرار ندهید. بهتر است قبل از استفاده از این دستگا۶ حتما دستورالعمل آن را بخوانید تا در هنگام استفاده به مشکلی برنخورید. شاید به این فکر کنید که انکوباتور معمولی قیمت کمتری دارد ولی به این نکته توجه کنید که دقت کار انکوباتور یخچالدار بالاست و شرایط متعادل تر و بهتری را برای کشت می تواند فراهم کند. بهتر است در هنگام خرید این وسیله اطلاعات لازم را درباره ی این وسیله داشته باشید که در هنگام خرید آن را با وسایل آزمایشگاهی دیگری مانند دستگاه اون ک۶ برای دماهای خیلی زیاد مورد استفاده قرار میگیرد، اشتباه نگیرید. زیرا این دو وسیله از لحاظ شکل ظاهری بسیار شبیه به یکدیگر هستند. در هنگام خرید دقت کنید و این وسیله را از فروشنده های معتبر تهیه کنید زیرا کیفیت این دستگاه بسیار اهمیت دارد. در هنگام خرید این دستگاه حتما له گارانتی آن دقت کنید که اگر دستگاه دچار مشکل شد به سرعت برای رفع آن اقدام کنید. از این دستگاه در بخش های مختلف تحقیقاتی استفاده می شود و کاربردهای زیادی در آزمایشگاهها، صنایع و... دارد. قبل از خرید حتما اطلاعاتی را درباره ی انواع انکوباتورها داشته باشید.